Nieuwsflits Stad en Regio

Minister Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening wil snel met de Tweede Kamer in gesprek over maatregelen om huurwoningen te behouden. Met name particuliere verhuurders in grote steden verkopen hun panden omdat verkoop meer oplevert dan verhuren, vooral vanwege recente fiscale regels en huurregelgeving. Onder meer studentenkamers worden verkocht, schrijft de minister in een brief aan de Tweede Kamer. (Gemeente.nu Nieuws, 22 november 2025)

Zuid-Hollandse gemeenten werken met stedenbouwkundig bureau PosadMaxwan aan een omgekeerde verdichtingsaanpak: eerst ruimte voor groen, water en sociale netwerken, daarna woningbouw. Deze methode blijkt effectief in o.a. Dordrecht, Capelle en Rotterdam en levert vaak méér woningen én betere leefbaarheid op. Bewonersparticipatie speelt een centrale rol en gemeenten noemen de aanpak concreet en toepasbaar. (Stadszaken, 21 november 2025)

Wat maakt dat een plek goed voelt en dat je er niet alleen ‘bent’, maar ook thuiskomt? Onderzoeker Naomi Rommens zoekt in haar PhD-traject naar het antwoord op deze vraag. Plaatsgevoel is volgens haar geen luxe of bijzaak in gebiedsontwikkeling, maar een denkkader dat noodzakelijk is om te laten zien hoe mensen zich verhouden tot hun omgeving, en hoe ruimtelijke transformatie werkelijk landt in de wijk. (Gebiedsontwikkeling.nu, 17 november 2025)

Amsterdam staat opnieuw bovenaan de woonaantrekkelijkheidsindex, gevolgd door Amstelveen, Utrecht en Leiden. Maastricht is de grootste stijger en klom van de 40e naar de 34e plaats, dankzij verbeteringen in ervaren veiligheid en het voorzieningenniveau. Dat blijkt uit de Atlas voor gemeenten 2025. Het rapport vergelijkt de 50 grootste stedelijke gemeenten op meer dan 50 indicatoren en toont daarnaast de ontwikkelingen van de afgelopen tien jaar. (Gemeente.nu Nieuws, 20 november 2025)

Het provinciebestuur van Drenthe heeft de nieuwe concept-Omgevingsvisie ‘Horizon van Drenthe’ opgesteld met het oog op de inrichting van de provincie richting 2050. De komende weken zal het concept worden besproken met gemeenten, waterschappen, maatschappelijke organisaties en kennispartners. Daarnaast staat er een inwonerspeiling gepland. (Provincie Drenthe, 19 november 2025)

Het kabinet onderzoekt de invoering van een wettelijke bedenktijd voor consumenten bij de aankoop van grond. Met deze maatregel worden consumenten beter beschermd tegen risicovolle en speculatieve grondhandel. Naast betere voorlichting, verkent het kabinet een ruimere informatie-uitwisseling tussen toezichthouders. In een brief over speculatieve grondhandel informeert minister Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) vandaag de Tweede Kamer, mede namens de minister van Financiën en de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid. (Persbericht ministerie van VRO, 20 november 2025)

Huurders en woningcorporaties hebben behoefte aan voorspelbaar huurbeleid. Daarom hebben de Woonbond en Aedes afspraken gemaakt over de huurontwikkeling in de komende jaren. Met het akkoord tussen Woonbond en Aedes moet worden voorkomen dat jaren met hoge inflatie leiden tot hoge huurstijgingen. Tegelijkertijd biedt het corporaties meerjarige duidelijkheid over hun inkomsten. De organisaties benadrukken dat de formerende partijen de belastingdruk bij corporaties moeten verlagen, zodat er voldoende gebouwd kan worden en de huurverhogingen behapbaar blijven. (Persbericht Aedes, 21 november 2025)

De Autoriteit woningcorporaties (Aw) waarschuwt dat de financiële ruimte van corporaties onder druk komt door het wetsvoorstel dat de maximale huursomstijging koppelt aan de gemiddelde inflatie over drie jaar. Dit geeft stabiliteit voor huurders, maar beperkt de investeringsmogelijkheden van corporaties in woningbouw, verduurzaming en leefbaarheid. De Aw adviseert om deze risico’s expliciet mee te nemen bij de verdere uitwerking van de Nationale prestatieafspraken 2025–2035. (Inspectie Leefomgeving en Transport, 17 november 2025)

Bouwend Nederland en de Provincie Zuid-Holland hebben tijdens een rondetafelgesprek afspraken gemaakt om de woningbouw te versnellen. Belangrijke thema’s waren netcongestie en de kansen van “netbewust bouwen”, het gebruik van regionale versnellingstafels en de noodzaak van beleidsfocus in plaats van stapeling van eisen. De provincie start een pilot voor netbewust bouwen en werkt aan een Netcongestiekaart om gemeenten en marktpartijen beter te ondersteunen. (Bouwend Nederland Nieuws, 18 november 2025)

Woningcorporaties bouwden 21.761 nieuwe woningen in 2024. Dat zijn er 4.000 meer dan het jaar ervoor, een stijging van 22%. Ook investeerden corporaties € 12,1 miljard in onderhoud, verbetering en verduurzaming van hun woningen, een stijging van 15,2% ten opzichte van 2023. (Persbericht Aedes, 23 november 2025)

De nationale 'bouwbaas' die D66 wil introduceren, is volgens vier deskundigen geen goed idee. Zo'n nieuwe functie zou een ‘extra laag in het toch al topzware bureaucratische woonbeleid’ betekenen, staat in een advies voor de formatiegesprekken tussen D66 en CDA. Peter Boelhouwer, hoogleraar Huisvestingssystemen aan de TU Delft, heeft het dinsdag overhandigd aan de leiders van de twee partijen. (Architectenweb Nieuws, 19 november 2025)

De transactieprijzen van bestaande koopwoningen waren in het derde kwartaal van 2025 in bijna alle gemeenten in Nederland hoger dan een jaar eerder. De prijsstijging was net als vorig kwartaal in Albrandswaard (ZH) het grootst. Dit blijkt uit nieuwe analyses van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Kadaster. (CBS, 21 november 2025)

Demissionair minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) bekritiseert de eis van de gemeente Heemskerk om de winst van projectontwikkelaars te maximeren op 2 procent. Volgens haar schaadt dit het investeringsklimaat en zorgt het voor onvoorspelbaarheid. Hoewel de gemeente binnen haar bevoegdheden handelt, kondigt Keijzer gesprekken aan en wijst op de komende Regiewet die gemeentelijke beleidsvrijheid zal beperken. Positief noemt ze wel het openboekprincipe, dat vertrouwen kan vergroten. Ondanks de strenge voorwaarden is een ontwikkelaar gevonden die de maatschappelijke waarde van het project centraal stelt. (Stadszaken, 23 november 2025)

Bijstandsgerechtigden die hun woning delen, leveren door de kostendelersnorm een deel van hun uitkering in. Meerdere politieke partijen willen die regeling schrappen om zo de druk op de woningmarkt te verlichten. Maar volgens hoogleraren Raymond Gradus en Pierre Koning zal dat nauwelijks helpen. In Trouw waarschuwen zij voor forse kosten en nieuwe uitvoeringsproblemen. (Binnenlands Bestuur, 21 november 2025)

Door bodemdaling lopen woningen in meerdere binnenstedelijke wijken een steeds groter risico op funderingsproblemen en schade. Alleen een integrale aanpak met langdurige samenwerking kan zorgen voor duurzame oplossingen. Dat meldt de Nederlandse Vereniging voor Makelaars (NVM). In een recent verschenen rapport schetst de vereniging samen met de gemeente Dordrecht hoe een wijkgerichte aanpak eruit kan zien en welke aandachtspunten er zijn. (Gemeente.nu Nieuws, 20 november 2025)

In het derde kwartaal van 2025 zijn vergunningen afgegeven voor de nieuwbouw van 22,6 duizend woningen. Dat zijn er 3,1 duizend meer dan in dezelfde periode vorig jaar en 2,2 duizend meer dan in het tweede kwartaal. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van nieuwe kwartaalcijfers over de bouw. (CBS, 20 november 2025)

Gemeenten kunnen tot en met 31 december 2025 subsidie aanvragen voor flex- en transformatiewoningen. Het totale budget bedraagt € 77,9 miljoen; per woning is maximaal € 14.000 beschikbaar (incl. btw). De regeling geldt voor nieuwe flexwoningen, transformatie van bestaande gebouwen en toevoeging van woningen aan bestaande gebouwen. Voorwaarden zijn o.a. minimaal 10 jaar sociale huur, reservering van 30% voor Oekraïense ontheemden en statushouders, en aantoonbaar financieel tekort. Aanvragen worden behandeld op volgorde van binnenkomst; bij overtekening volgt loting. (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 17 november 2025)

De Stimuleringsregeling voor Zorggeschikte Woningen (SZGW) helpt woningcorporaties en zorgaanbieders sociale huurwoningen voor ouderen te bouwen en transformeren. Daarin kunnen mensen met een kleine beurs langer zelfstandig wonen. De aanvraagperiode loopt tot 28 november 17.00. (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 17 november 2025)

Gemeenten gebruiken het omgevingsprogramma steeds vaker om economische doelen ruimtelijk te verankeren. In een webinar deelden Amersfoort, Urk en Pijnacker-Nootdorp hun ervaringen. Het instrument blijkt een krachtig handelingskader tussen visie en omgevingsplan, dat structuur biedt en ondernemers betrekt. Zeven lessen kwamen naar voren: programmatisch werken, duidelijke kaders, participatie van ondernemers, inzet van schuifruimte, koppeling met langetermijnvisie, flexibiliteit en het fungeren als katalysator voor verandering. (Stadszaken, 24 november 2025)

Het Centraal Planbureau constateert dat het proces van creatieve destructie – waarbij oude bedrijvigheid plaatsmaakt voor nieuwe, innovatieve bedrijven – in Nederland verzwakt. Sinds 2008 worden minder nieuwe bedrijven opgericht en daalt het aandeel werknemers bij jonge bedrijven. Ook neemt de banendynamiek af en vertraagt de productiviteitsgroei, terwijl verschillen tussen hoog- en laagproductieve bedrijven groter worden. Innovatie concentreert zich steeds meer bij grotere en oudere bedrijven; nieuwe toetreders dragen weinig bij. Alleen de exportsector blijft stabiel. (Persbericht CPB, 21 november 2025)

Minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) stelt opnieuw € 20 miljoen beschikbaar voor de Stimuleringsregeling aardgasvrije huurwoningen (SAH). Vanaf 24 november 2025 kunnen verhuurders en gemengde verenigingen van eigenaars (vve’s) weer subsidie aanvragen om huurwoningen aardgasvrij te maken en aan te sluiten op warmtenetten. Het loket sluit op 15 december 2025 of op het moment dat het nieuwe subsidieplafond van € 20 miljoen is bereikt. (Persbericht ministerie van VRO, 18 november 2025)

Voor de aanpak van netcongestie zijn gemeenten en provincies onmisbare partners. Zij willen hiervoor graag verantwoordelijkheid blijven nemen, maar hebben een beperkt instrumentarium en een tekort aan uitvoeringsmiddelen. Daarom vragen de VNG en IPO 3 concrete stappen van het rijk. (VNG Nieuws, 24 november 2025)

Ingenieursbureau Arcadis heeft voor de gemeente Amsterdam de kosten en baten per buurt berekend voor het bestendig maken van de fysieke, publieke omgeving voor het klimaat van 2050. Daarbij is in beeld gebracht welke maatregelen nodig zijn op buurtniveau en welke kosten voor aanleg en onderhoud deze maatregelen met zich meebrengen. Dat is afgezet tegen de kosten van de schade als er niets wordt gedaan. Arcadis becijfert dat er een investering van ruim 1 miljard euro nodig is om verschillende maatregelen tot aan 2050 te implementeren. (GroeneRuimte Nieuws, 18 november 2025)

De nieuwste KNMI-klimaatscenario’s voorspellen nattere winters en zomers met meer piekbuien in Nederland. Door deze verwachte veranderende neerslagpatronen wordt het steeds belangrijker dat de bebouwde omgeving bestand is tegen het klimaat van de toekomst. Bij de voorgenomen en geplande woningbouwprojecten liggen volop kansen. Maar wie draagt welke verantwoordelijkheid? Wie neemt maatregelen? En wie betaalt de rekening? Lilian van Karnenbeek en Frank Groothuijse brengen het vraagstuk in beeld. (Gebiedsontwikkeling.nu, 20 november 2025)

De Ruimtelijke Economische Visie (REV) van het ministerie van EZK benadrukt dat de circulaire economie van onderop moet groeien. Friesland laat zien hoe dat kan: als proeftuin voor circulaire innovaties op het gebied van water, biobased bouwen en mestverwaarding brengt de provincie partijen samen om te testen, op te schalen en een sterke regionale markt te creëren. ‘Je moet een thuismarkt aanboren om innovaties te kunnen exporteren.’ (RO Magazine, 17 november 2025)

- Regeling van de Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening van 17 november 2025, nr. 2025-0000627046, tot wijziging van de Huisvestingswet 2014, de Uitvoeringswet huurprijzen woonruimte, de Uitvoeringsregeling huurprijzen woonruimte en het Besluit Woningbouwimpuls 2020 in verband met de jaarlijkse indexering van verschillende bedragen (koopprijsgrens huisvestingsvergunningplicht, inkomensgrenzen middenhuur, inkomensgrenzen IAH en maximale huurprijsgrenzen 2026 en bovengrens betaalbare koopwoning woningbouwimpuls 2026)

- Kamerbrief over weging ontwikkelingen huursector 2025-2

- Integrale visie op de woningmarkt; Brief regering; Voortgang Beter Benutten en Innovatieprogramma (IOP)

- Duurzame ontwikkeling en beleid; Brief regering; Stand van zaken VvE-Versnellingsagenda verduurzaming

De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) publiceert op 26 november het rapport ‘Met de mondiale demografie mee. Anticiperen op krimpend arbeidsaanbod in het buitenland.’ Dit advies richt zich op de gevolgen van belangrijke mondiale demografische veranderingen voor Nederland. Het laat zien hoe de overheid hier tijdig op kan anticiperen. (WRR, 19 november 2025)

De provincie Noord-Holland heeft 100 groene initiatieven verder geholpen met de realisatie via het netwerkplatform Groen Kapitaal. Via het platform worden lokale initiatieven ondersteund die de biodiversiteit verbeteren of hittestress verminderen. Het platform verbetert bovendien de zichtbaarheid van projecten. Alle 100 groene initiatieven staan op de Groen Kapitaal Initiatievenkaart. Meer dan 10.000 betrokken inwoners binnen de provincie werken hieraan mee. Met de uitvoering van de initiatieven is ruim 220 hectare grond in de provincie vergroend. (Provincie Noord-Holland, 18 november 2025)

Rondom Natura2000-gebieden kunnen natuurinclusieve boeren bijdragen aan een vitaal landschap en natuurherstel — als ze tenminste voet aan de grond kunnen krijgen. Hoge prijzen en een eenzijdige financiële waardering van grond belemmeren dat echter. Een actieve grondstrategie kan helpen om de overgangszones toekomstbestendig in te richten voor boeren én natuur, zo betogen Katja Nagelkerke, Marijn van Asseldonk en Peter de Ruyter. (Gebiedsontwikkeling.nu, 18 november 2025)

In 2023 bestond ruim 20 procent van het Nederlandse landoppervlak uit (half)natuurlijke ecosystemen, zoals bos, heide of duinen. Dit oppervlak groeide van 2016 tot en met 2023 met 285 vierkante kilometer. Dit is te vergelijken met ongeveer 40 duizend voetbalvelden. In deze periode kwam er vooral meer natuurlijk grasland bij, waar het beheer gericht is op het bevorderen van biodiversiteit. Ook de bebouwing nam toe. Dit blijkt uit de nieuwe herziene cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). (CBS, 18 november 2025)

Het platform 'Meetnetbeheerders grondwaterkwaliteit' heeft het rapport Grondwaterkwaliteit Nederland 2024 gepubliceerd. Daarin wordt een objectief beeld van de grondwaterkwaliteit en de daarin gesignaleerde stoffen gegeven op basis van de provinciale meetgegevens uit 2024. Het is een naslagwerk voor de Nederlandse waterbeheerders en handig voor iedereen met interesse voor deze informatie. (GroeneRuimte Nieuws, 21 november 2025)