Nieuwsflits Stad en Regio

Er is een groot tekort aan woningen in Nederland, maar tegelijkertijd worden veel huizen 'onderbewoond'. Daarvan is sprake als op basis van het aantal slaapkamers er plek is voor meer mensen dan er wonen. (NOS Nieuws, 11 april 2024)

Het aandeel geweldsmisdrijven blijft afnemen gedurende de periode 2010-2023, van 7,0 misdrijven per duizend inwoners tot 4,3 per duizend inwoners. Ook in absolute zin is het aantal geweldsmisdrijven afgenomen van 115,8 duizend in 2010 tot 75,7 duizend in 2023. (Compendium voor de Leefomgeving, 15 april 2024)

Er zijn in Nederland voldoende plekken om te bouwen, ook als je rekening houdt met waterveiligheid, wateroverlast, bodemdaling en drinkwaterbeschikbaarheid. Wel is het van wezenlijk belang om tijdens de bouw rekening te houden met water en bodem, zodat huizen, werklocaties en industrieterreinen ook op langere termijn geen problemen ervaren. Dit blijkt uit verschillende kaarten en onderzoeken die minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Deze informatie vormt samen het ‘Ruimtelijk afwegingskader klimaatadaptieve gebouwde omgeving’. (Persbericht ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, 10 april 2024)

Ondanks alle beleidsinspanningen zijn de internationaal afgesproken natuurdoelen nog niet in zicht. De opgave die er ligt vereist niet alleen maatregelen, maar ook een brede betrokkenheid van verschillende maatschappelijke partijen. Er is echter een risico dat het maatschappelijke draagvlak voor het natuurbeleid onder druk komt te staan. Dit komt onder andere doordat het beleid onvoldoende aandacht heeft voor de verschillende manieren waarop mensen natuur waarderen. (Planbureau voor de Leefomgeving, 10 april 2024)

Ruimte + Wonen (nr 1) staat stil bij de mens in balans met de natuur. Met artikelen over landgebruik (afstemmen op de seizoenen), bouwen in een dynamische delta, natuurinclusief ontwerpen (met de woonwijk Parijsch in Culemborg als voorbeeld), getijdenpark Eiland van Brienenoord (Rotterdam), de eiwittransitie (gemeente Groningen wil koploper worden) en de rechten van de natuur. En verder artikelen over een huurovereenkomst op eigen naam (uitgangspunt Nationaal Actieplan Dakloosheid) en de huurwoningmarkt (wat we kunnen leren van Ierland en het Verenigd Koninkrijk). (Ruimte + Wonen, 11 april 2024)

De Omgevingswet vraagt ‘omdenken’, aldus Igno Pröpper. Juist door zaken losser te maken, kun je met elkaar meer realiseren. (Binnenlands Bestuur, 14 april 2024)

Voor vrouwen is die buitenruimte lang niet altijd zo uitnodigend en soms zelfs ronduit bedreigend, zo blijkt uit onderzoek van Hogeschool Inholland, de Erasmus Universiteit Rotterdam en de TU Delft. De onderzoekers geven daarbij aan hoe straten en pleinen wat vrouwvriendelijker kunnen worden ingericht. (Hogeschool Inholland, 10 april 2024)

Als leefbaarheid ergens een thema is, dan is het wel Groningen waar aardbevingen en bevolkingskrimp de laatste jaren in een pittige cocktail samenkwamen. Voor 11 regiocentra zet dat druk op de kwaliteit van de dagelijkse leefomgeving. Een Masterplan moet de omkering brengen. Daniel Depenbrock en Jos van Dalen lichten de aanpak toe. (Gebiedsontwikkeling.nu, 10 april 2024)

De koopwoningmarkt is in het eerste kwartaal 2024 duidelijk in trek. In het normaal gesproken wat rustigere eerste kwartaal zijn de transacties dit keer juist toegenomen. Dat blijkt uit de NVM-woningmarktcijfers en analyse van NVM-dochter brainbay over het eerste kwartaal 2024. NVM-makelaars verkochten in het eerste kwartaal 2024 ongeveer 29.500 bestaande koopwoningen. Dit is 4% meer vergeleken met het eerste kwartaal 2023 maar 18% minder ten opzichte van het vierde kwartaal 2023. De mediane verkoopprijs van een bestaande woning bedraagt in het eerste kwartaal 2024 432.000 euro. (NVM, 11 april 2024)

Op maandagmiddag 8 april 2024 organiseerden Architectenweb, MORE Architecture en Pakhuis de Zwijger een drukbezocht symposium rond de renovatie van sociale woningbouw. Sprekers waren onder andere Marjolein van Eig (BureauVanEig), Hans Meijer (Vanschagen) en Oliver Thill (Atelier Kempe Thill). Acht lessen. (Architectenweb Nieuws, 12 april 2024)

De Tweede Kamer steunt het wetsvoorstel van minister De Jonge om huurders in de vrije sector te blijven beschermen tegen excessieve huurprijsstijgingen. De wet stelt een maximum aan de jaarlijkse huurverhoging in de vrije huursector. De Tweede Kamer besloot om het maximum tot 1 mei 2029 te laten gelden; twee jaar langer dan eerder voorgesteld. (Ministerie BZK, 10 april 2024)

Vijftigplussers willen in de toekomst het liefst zelfstandig thuis blijven wonen, zelfs als ze (meer) zorg nodig hebben. 63% geeft aan op hun buurtgenoten te kunnen terugvallen voor extra hulp. Als ze in de toekomst hulp of zorg nodig hebben, is bijna de helft bereid om hiervoor te betalen. De bereidheid om anderen te helpen is bijzonder groot: maar liefst 72% wil een ander minimaal een keer per week helpen en 40% zelfs meerdere keren. (Vilans Nieuws, 10 april 2024)

Een verouderde camping weer gezond maken én tegelijkertijd een nieuwe woonplek vinden voor de tijdelijke en permanente bewoners van het park. Bewoners die soms uit nood op de camping terechtgekomen zijn. Voor deze uitdaging stond de gemeente Oosterhout een jaar of vijf geleden. De aanpak blijkt succesvol. (Persbericht gemeente Oosterhout, 10 april 2024)

Wonen in een mooie groene wijk op steenworp afstand van de binnenstad. En dat in combinatie met andere functies zoals sport, recreatie en bedrijvigheid. Als het aan het college ligt, starten we vanaf 2030 met de bouw van Groot-Meerendonk. Groot-Meerendonk ligt ten oosten van de wijk Meerendonk in ’s-Hertogenbosch Zuid. De gemeente verwacht daar 1.150 tot 2.000 woningen te kunnen bouwen. En dat er ruimte is voor 55.000 tot 74.000 m2 voor bedrijfjes en andere voorzieningen. (Persbericht gemeente ’s-Hertogenbosch, 10 april 2024)

De Amsterdamse bevolking groeide in 2023 met ruim 13,5 duizend mensen tot 931.948 inwoners. Daarmee was de groei minder sterk dan het jaar ervoor. Deze groei komt vooral door migratie. De groep die naar de stad toe komt, is groter dan de groep die de stad verlaat. Gezien de overspannen woningmarkt rijst daarbij de vraag: waar vinden deze nieuwkomers een plek om te wonen? Steeds vaker trekken nieuwkomers in bij anderen op een reeds bewoond adres. (Gemeente Amsterdam, 10 april 2024)

Begin 2025 wordt naar verwachting gestart met de bouw van 250 studentenwoningen aan de Mansholtlaan op Campus Oost. Een overeenkomst hiervoor is ondertekend door Studentenhuisvester Idealis, bouwer Van Wijnen Arnhem en Moke Architecten. (Persbericht Wageningen UR, 11 april 2024)

Waar nu nog 46 eengezinswoningen staan tussen de Generaal Dibbetslaan en Generaal van Nijnattenstraat in Eindhoven, komen straks 156 nieuwe sociale huur appartementen. (Persbericht Woonbedrijf, 10 april 2024)

Het gaat goed met de Nederlandse economie en financiële sector, dat concludeert het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Ook loopt Nederland wereldwijd voorop in het toezicht op klimaatgerateerde risico’s. Maar er zijn ook knelpunten in de Nederlandse economie waarvoor het IMF aandacht van beleidsmakers vraagt, bijvoorbeeld de krappe arbeidsmarkt. (De Nederlandse Bank, 10 april 2024)

De Afdeling advisering van de Raad van State heeft op 10 april 2024 het advies vastgesteld over het wetsvoorstel internationalisering in balans. Het wetsvoorstel bevat maatregelen om de instroom van internationale studenten in het hoger onderwijs beter te kunnen beheersen. (Persbericht Raad van State, 15 april 2024)

Aan het begin van 2024 telde Nederland ruim 1,56 miljoen mkb-bedrijven. Dat is bijna 69 procent meer dan tien jaar geleden, toen er bijna 927 duizend mkb-bedrijven waren. Er zijn relatief de meeste bedrijven bij gekomen in de uitgeverijen van software. De groei van het aantal mkb-bedrijven komt vooral door toename van het aantal zzp’ers. (CBS, 10 april 2024)

Voor 2024 verwacht ING Research voor de meeste bedrijfssectoren een lichte groei. Verdere digitalisering en de uitrol van generatieve AI zorgen voor aanhoudende groei in de IT-sector waardoor ook de groei in 2025 hoog blijft, van 2,5 naar zelfs 3%. Voor de horeca is de verwachting dat de volumes dit jaar beperkt toenemen. Hogere personeelskosten maken prijsverhogingen in cafés en restaurants noodzakelijk. De bouw laat dit jaar de grootste krimp zien, voornamelijk doordat er fors minder bouwvergunningen zijn afgegeven en er minder nieuwbouw is verkocht. Positief is dat de industriële productie de bodem lijkt te hebben bereikt. (ING Nieuws, 11 april 2024)

Bij de Voorjaarsnota 2024 is besloten over het ontwerp-meerjarenprogramma 2025 van het klimaatfonds. Het kabinet geeft zo’n 900 miljoen euro van de nog gereserveerde middelen voor verduurzaming van de gebouwde omgeving vrij. (Persbericht ministerie van BZK, 15 april 2024)

Hoeveel emissiereductie mag in 2030 verwacht worden van een hogere CO2-heffing voor de industrie? Die vraag hebben de ministeries van Financiën en EZK aan het PBL gesteld. Als op tijd is voldaan aan de randvoorwaarden (beschikbaarheid van o.a. energiedragers, infrastructuur en vergunningen) zorgt bestaand beleid al voor flinke emissiereductie in de industrie. Een lichte verhoging van de CO2-heffing kan enkele megatonnen extra reductie opleveren. Om ook de laatste paar megatonnen tot het heffingsdoel te overbruggen zou de CO2-heffing fors moeten stijgen. Maatwerkafspraken lijken een geschikt alternatief voor zo’n fors hogere heffing, concludeert het PBL in Analyse tarief CO2-heffing industrie. (Persbericht Planbureau voor de Leefomgeving, 15 april 2024)

De Italiaan Alessio Terzi schreef een boek over hoe economie en duurzaamheid zich tot elkaar verhouden. Stoppen met groeien – degrowth – blijkt niet per se dé panacee, ontdekt recensent Frank van Oort. Het boek stemt tot nadenken maar de concrete handelingsperspectieven ontbreken. (Gebiedsontwikkeling.nu, 16 april 2024)

Minder vlees en zuivel betekent meer ruimte voor natuur, ontspanning, klimaat, biodiversiteit, en rechtvaardigheid én is goed nieuws voor de economie. Dat blijkt uit het gedachtenexperiment van Strootman Landschaparchitecten en Leidse milieuwetenschappers. Op 11 april presenteerden zij hun resultaten. (Persbericht Universiteit Leiden, 12 april 2024)

De waterkwaliteit lijkt zich aan te dienen als hét grote nieuwe vraagstuk in Nederland. Ook het stedelijk water krijgt de nodige aandacht, mede in relatie tot de klimaatadaptatie. Welke invloed hebben de maatregelen die genomen worden voor een klimaatbestendige stad? Onderzoek binnen het NKWK geeft inzicht en resulteerde in een aantal praktische tools. Bart-Jan Vreman van Arcadis ligt ze toe. (Gebiedsontwikkeling.nu, 12 april 2024)

In het zoeken naar oplossingen en (economisch) perspectief voor de veenweidegebieden wordt al langer naar drijvend bouwen op veen gekeken. Wanneer kunnen we Veenetië, de eerste drijvende woonwijk in veenweidegebied, verwachten? Welmoed Visser, expert water- en bodemvraagstukken in het Groene Hart, zocht uit of drijvend bouwen nieuw perspectief biedt voor het veenweidelandschap in West-Nederland. (Gebiedsontwikkeling.nu, 16 april 2024)

Den Haag heeft sinds 10 april een eigen klimaatakkoord. Meer dan 100 bedrijven, organisaties, bewonersgroepen en de gemeente werkten hieraan mee. In het akkoord staan afspraken om de uitstoot van CO2 te verlagen en samen te werken aan een gezonde, groene stad. (Gemeente Den Haag, 11 april 2024)

Het college van B en W investeert 150 miljoen euro extra in de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed. Deze investering draagt bij aan het gemeentelijk klimaatdoel van 60% CO2-reductie in 2030. Met de vaststelling van het plan van aanpak wordt de verduurzaming van ongeveer driehonderd panden versneld. Voor 2024 is 25 miljoen euro vrijgemaakt, zodat de werkzaamheden bij 68 panden nog dit jaar van start kunnen. (Persbericht gemeente Amsterdam, 15 april 2024)

Provincies hebben de taak interbestuurlijk toezicht uit te voeren op gemeenten, gemeenschappelijke regelingen en waterschappen. De Rekenkamer constateert dat het toezicht dat de provincie Gelderland houdt op de domeinen Omgeving en Archief & informatiebeheer gebrekkig is en nog veel verbetering mogelijk zijn. De basis moet op orde gebracht worden met voldoende aandacht van Provinciale Staten en Gedeputeerde Staten voor alle toezichtdomeinen. (Rekenkamer Oost-Nederland, 10 april 2024)

- Kamerbrief bij overzicht interbestuurlijke trajecten Limburg
- Aanbiedingsbrief nota naar aanleiding van verslag wetsvoorstel wijziging Wet verlaging eigen bijdrage huurtoeslag

- Kamerbrief met beleidsreactie op Staat van de Luchtvaart 2023
- Kamerbrief over publicatie ruimtelijk afwegingskader klimaatadaptieve gebouwde omgeving

- Kamerbrief over kabinetsreactie WRR-rapport ‘Goede Zaken. Naar een grotere maatschappelijke bijdrage van ondernemingen’
- Kamerbrief klimaat- en energiemaatregelen Voorjaarsnota 2024
- Kamerbrief over hogere warmtetarieven in Nederland

- Voortgangsbrief NPLG en Stikstofmaatregelen
- Verzamelbrief Natuur
- Kamerbrief over commissieverzoek Voortgangsrapportage Natuur in relatie tot natuurdoelanalyses en beleidsdoorlichting

- Wetsvoorstel wijziging Wet inburgering 2021

In 2023 kwamen 684 mensen in Nederland om door een verkeersongeval. Dat zijn 61 verkeersdoden minder dan een jaar eerder, maar opnieuw meer dan tussen 2010 en 2021. Voor het vierde jaar op rij kwamen meer fietsers (270) dan inzittenden van personenauto's (194) om in het verkeer. (CBS, 10 april 2024)

De CO2-uitstoot van het wegverkeer op Nederlands grondgebied was 26,9 miljard kilo in 2022. Dit is 2,7 procent meer dan een jaar eerder. Tijdens de coronapandemie nam de uitstoot door het wegverkeer af en deze was in 2022 nog steeds 5,6 procent lager dan in 2019. (CBS, 15 april 2024)

Vroeger kon je via verschillende spoorverbindingen de Vlaams-Nederlandse grens oversteken, nu raak je alleen nog vanuit Antwerpen in Nederland. Voorlopig komt er weinig van de politieke beloftes oude verbindingen nieuw leven in te blazen en blijft de grens een groot obstakel. (de lage landen, 10 april 2024)

Het stadsbestuur in Zoetermeer is niet blij met de tot stilstand gekomen groei van het ov-netwerk in de stad. Het aantal treinen, trams en bussen blijft in de vervoersplannen van NS en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) voor 2025 blijft gelijkwaardig: uitbreiding van het netwerk zit er voorlopig niet in. En dit terwijl de gemeente qua inwonersaantallen groeit als kool. (Mobiliteit.nl, 15 april 2024)

The Commission welcomes the result of today’s vote in the European Parliament, endorsing the political agreement on the Pact on Migration and Asylum. The Pact sets the stage for a fairer, more efficient, and more sustainable framework to manage migration. (Persbericht EU, 10 april 2024)